Overbelast energienetwerk belemmert groei mkb

De impact van het overbelaste energienetwerk op de bedrijfsruimtemarkt wordt steeds urgenter. Uit onderzoek van NVM Business en datadochter brainbay blijkt dat op ruim de helft (53 procent) van de bedrijventerreinen in Nederland geen capaciteit beschikbaar is voor de extra afname van elektriciteit. De problemen zijn het grootst in de provincies Noord-Brabant, Gelderland en Limburg. Daar is op meer dan 90% van de bedrijventerreinen geen nieuwe elektriciteitscapaciteit beschikbaar. Alleen in delen van Zuid-Holland, Friesland en Flevoland is er nog enige beschikbaarheid van stroom.

Voor ruim drie op de tien locaties geldt dat er voorlopig geen stroom beschikbaar is. Slechts 5 procent van de bedrijventerreinen beschikt over voldoende elektriciteit. Vooral het mkb wordt onevenredig hard getroffen en ook distributiecentra lopen tegen de grenzen van het energienet aan. Naast uitdagingen met het energienet is er een groot tekort aan beschikbare grond, waardoor het steeds moeilijker is geschikte en duurzame locaties voor bedrijfsruimtes en bedrijventerreinen te vinden. Bedrijventerreinen zijn cruciaal voor de economie, bieden een werkplek aan 30 procent van de beroepsbevolking en dragen 40 procent bij aan het Nederlandse bbp. Door het energie- en ruimtegebrek is de mogelijkheid voor het bedrijfsleven om te groeien of innoveren echter zeer gering en hapert het mkb als groeimotor van de economie. Dat blijkt uit het Bedrijfsruimtemarkt Rapport 2024 van NVM Business. Hierin duidt zij op basis van expertinterviews en data de ontwikkelingen in de bedrijfsruimtemarkt. 

Ook de Koninklijke Metaalunie maakt zich zorgen, want de mkb-maakindustrie heeft eveneens last van congestie op het elektriciteitsnet. Eén vijfde van de leden van Koninklijke Metaalunie zegt er problemen door te ondervinden, zo laat de Koninklijke Metaalunie weten. Tekorten op het netwerk stapelen zich op en bedrijven zetten nieuwe plannen daardoor steeds vaker ‘on hold’. Volgens de metaalunie gaan die problemen niet alleen ten koste van de individuele groeipotentie van ondernemers. Het zet ook de collectieve toegevoegde waarde voor de Nederlandse economie onder druk, meen de belangenbehartiger van de mkb-maakindustrie.

Dikwijls ligt bal bij de ondernemer

Volgens de Metaalunie moet het tempo om oplossingen te bieden veel hoger. Nog te vaak leggen netbeheerders de bal enkel en alleen bij de ondernemer om geduld en creativiteit te betrachten. Vervolgens weten ze de ondernemer bij de minste of geringste overschrijding te vinden met dreigend geformuleerde brieven.

Heb je als kleine mkb’er vragen over energie, neem dan contact met het Energie Expertisecentrum Flevoland.

Experts waarschuwen: mkb pas op met flitsleningen!

Ze lijken zo aanlokkelijk die kortlopende voorschotleningen die door betaaldiensten zoals YouLend, Adyen en Lightspeed aan kleine ondernemers worden aangeboden. De rentes van deze zogenaamde  flitskredieten liegen er echter niet om. Ze kunnen oplopen tot wel 50 procent. Dit meldt BNR, die de markt voor deze kasvoorschotten heeft onderzocht. Deze niche groeit snel, maar toezicht ontbreekt, wat zorgt voor aanzienlijke risico’s voor ondernemers waarschuwt BNR.

Kasvoorschotten is een Amerikaanse uitvinding en zijn in dat land omstreden. Extreem hoge rentes hebben daar al honderden bedrijven in grote problemen gebracht. Experts waarschuwen voor de risico’s vanwege de laagdrempelige manier waarop deze leningen worden aangeboden.

BNR komt met een schrijnend voorbeeld van de risico’s. Het gaat om ‘Boris’, een horecaondernemer die vorige zomer een kredietaanbod ontving van het Britse YouLend en alleen anoniem zijn verhaal wil doen tegenover BNR. Boris accepteerde de lening, zonder op de kleine lettertjes te letten. Met slechts een paar muisklikken had hij drie dagen later 29.000 euro op zijn rekening staan.

Hij had een effectieve terugbetaaltermijn van vier maanden geaccepteerd, met een jaarrente van 36 procent. Daar kon hij niet aan voldoen en zijn bedrijf ging daarom ook failliet. Hij staat persoonlijk garant waardoor er nu een boeterente van bijna 80 procent per jaar boven zijn hoofd hangt. Boris zit inmiddels zonder salaris en zijn doorstart dreigt te mislukken.

In Amerika voor de rechter, hier een groeimarkt

Naast Boris zijn er duizenden Nederlandse ondernemers die gebruikmaken van deze merchant cash advance, voorschotleningen. In Amerika worden inmiddels de kredietpraktijken voor de rechter gebracht, terwijl in Nederland de markt nog volledige vrij spel heeft.

Financiële dienstverleners die snel geld willen verdienen zien hun kans schoon. Adyen introduceerde in 2022 een kasvoorschot, gevolgd door Lightspeed in 2023. Achter deze anbiedingen gaat het Britse YouLend schuil, dat financiering aan ondernemers biedt via de bekende platforms zoals Mollie en Thuisbezorgd. In januari nog verkreeg YouLend maar liefst 4 miljard pond  (4,7 miljard euro) aan financiering van zakenbank J.P. Morgan, wat erop duidt dat de zakenbank een explosieve groei verwacht.

Hoe werkt een kasvoorschot?

Een kasvoorschot werkt simpel: een ondernemer ontvangt een voorschot van 10.000 euro tot enkele tonnen. Over dit bedrag betaalt hij een vaste commissie, afhankelijk van zijn kredietrisico. De terugbetaling gebeurt door een percentage van de kasstroom van de ondernemer af te romen. Van elke verkoop gaat een deel naar de financier totdat het totale bedrag is terugbetaald. Sinds de introductie van deze leningen in Nederland zijn er volgens BNR al duizenden verstrekt.

Stichting MKB Financiering waarschuwt mkb-ondernemers

In een reactie op de berichtgeving waarschuwt Ronald Kleverlaan van Stichting MKB Financiering (SMF) ondernemers voor de gevaren van kasvoorschotten. Hij raadt zzp’ers en mkb-ondernemers aan om alleen gebruik te maken van financiers die het Keurmerk Erkend MKB Financier hebben.

Accountants: winst van kleinere mkb-bedrijven blijft achter

Kleine mkb-bedrijven kunnen steeds minder investeren omdat hun winst achterblijft bij die van grote mkb-bedrijven. Een groot deel van de kleinste bedrijven ging er het afgelopen jaar zelfs stevig op achteruit. Dat verzwakt de innovatiekracht van de Nederlandse economie, meent de netwerkorganisatie van accountantskantoren SRA.

SRA onderzocht jaarrekeningen van ruim negenduizend mkb-bedrijven en daaruit blijkt dat neer dan de helft van de kleine mkb-bedrijven (met twee tot tien werknemers en een jaaromzet tot € 1 mln al  het derde jaar op rij minder winst boekt. Bijna vier op de tien kleine bedrijven zagen de winst vorig jaar zelfs met de helft of meer dalen.

“Dit is een trend die zorgen baart”, meent SRA. “Het lijkt erop dat het microbedrijf als aanjager van innovatie verstoken raakt van brandstof.” De microbedrijven, samen goed voor 83 procent van alle bedrijven met personeel in Nederland, zijn volgens de organisatie dankzij hun wendbaarheid vaak innovatief. Als de groei en innovatiekracht bij deze kleine bedrijven stokken, heeft dat volgens SRA consequenties voor de economie en slagkracht van Nederland.

Onder aan de streep blijft er van elke honderd euro omzet maar acht euro over

Met name bij de detailhandel, de horeca en de logistiek gaat het minder goed dan de voorbije jaren, zei Pieter van der Kwaak, bestuurslid van SRA voor de micirofoon van BNR. Maar of die winstdaling tot faillissementen zal leiden, is moeilijk te voorspellen meent hij. ”Onder aan de streep blijft er van elke honderd euro omzet maar acht euro over”, aldus Van der Kwaak. ‘En daar moet je nog belastingen over betalen en je investeringen mee doen. Het gevolg is dat ondernemers zo bezig zijn met overleven, dat ze niet toekomen aan creativiteit en nieuwe investeringen.”